Świętolipskiej Pani, która króluje w Sanktuarium jako Matka Boża Jedności Chrześcijan, zapewne miłe są wszelkie działania wpisujące się w ideę kościoła niepodzielonego. Warsztaty pisania ikon oraz śpiewu gregoriańskiego i bizantyjskiego „Korzenie Sztuki Sakralnej”, poprzez sięganie do źródeł sztuki sakralnej sprzed podziału chrześcijaństwa, nawiązują do tego właśnie nurtu.
Warsztaty odbyły się w lipcu 2015 r. w Domu Pielgrzyma tutejszego Sanktuarium. Prowadzili je członkowie pracowni ikonopisania Grupa Agathos oraz Schola Węgajty. Zajęcia miały miejsce blisko siebie, a efekty ich pracy przenikały się, by tak jak niegdyś, malarstwo i śpiew stanowiły całość doświadczenia sacrum.
W niedzielę poprzedzającą warsztaty ponieśliśmy ikony w procesji wokół Sanktuarium. Było to dla nas duże przeżycie. Jak powiedział o. Aleksander Jacyniak Po wielu latach ikony znów były obecne w procesji. Wizerunki Chrystusa, Matki Bożej i świętych trzymaliśmy przez pięknie haftowane ręczniki łemkowskie pochodzące z XIX i początku XX w., które wypożyczyła nam pani z cerkwi greckokatolickiej w Kętrzynie. Podczas pobytu w Świętej Lipce dane nam było jeszcze raz uczestniczyć w procesji z ikonami. Tym razem ruszyliśmy przez krużganki kościoła za figurą Matki Bożej Fatimskiej w dniu jej wspomnienia. We wspaniałej akustyce krużganków piękny mocny głos pana Andrzeja Batora – światowej sławy barytona - komponował się ze śpiewem wiernych sławiących Niepokalaną.
Uczestnicy Pracowni Ikony zmierzyli się z tradycyjną techniką tworzenia ikony. Otrzymali szpongowane deski lipowe zagruntowane według tradycyjnej receptury. Pod okiem osób z Grupy Agathos – Bartosza Bremera, Małgorzaty Dżygadło-Niklaus i Ewy Grześkiewicz – wykonali szkic, a następnie napisali ikonę. Pracowaliśmy nad ikoną Chrystusa Pantokratora, Matki Bożej Znaku, ikonami Archaniołów i Zwiastowania. Malowaliśmy temperą jajeczną – farbą, jaką stosowano jeszcze w Bizancjum. Rozmawialiśmy też o roli kanonu, bogatej symbolice i znaczeniu ikony.
W ramach warsztatu śpiewu zajęliśmy się chorałem gregoriańskim oraz hymnami bizantyjskimi. Melodie i utwory dotyczyły najstarszych przykładów liturgicznego śpiewu modalnego. Zaczerpnięte zostały z manuskryptów grecko- i rumuńsko – bizantyjskich, staro-cerkiewno-słowiańskich i średniowiecznych łacińskich. Poznaliśmy także przykłady śpiewów starocerkiewno-słowiańskich z Irmologionu Supraskiego. Chorał gregoriański i śpiew bizantyjski zabrzmiał w bazylice podczas niedzielnej liturgii. Zajęcia prowadził Wolfgang Niklaus ze Scholi Węgajty.
Ciekawą i ważną część naszego pobytu stanowiły wykłady kustosza Sanktuarium – o. Aleksandra Jacyniaka SJ dotyczące teologii ikony. Prowadzone przez niego wycieczki pozwoliły nam poznać historię tych terenów i zamieszkujących je ludzi. Widzieliśmy ciekawe zabytki i prace archeologiczne na terenie średniowiecznego cmentarzyska pruskiego. W Kętrzynie odwiedziliśmy świątynie: rzymskokatolicki kościół św. Jerzego, zbór protestancki, cerkiew prawosławną i greckokatolicką. Rozmowy z przedstawicielami tych kościołów pozwoliły poznać historię naszego kraju widzianą z perspektywy osób innych wyznań. Taka wiedza i przyjazne relacje to ważny przyczynek do budowania jedności pośród różnorodności chrześcijaństwa.

Narodzenie Najświetszej Marii Panny pędzla Jerzego Nowosielskiego znajdujące się w cerkwii w Kętrzynie
Wieczorami w kaplicy był czas na modlitwę indywidualną i medytację z ikoną.
Zajęciom towarzyszyła ciesząca się dużym zainteresowaniem wystawa ikon Grupy Agathos – Ikona-okno ku wieczności.
Warsztaty zakończyła uroczysta Msza święta, po której nastąpił obrzęd poświęcenia ikon powstałych podczas warsztatów. Ceremonii towarzyszyły piękne śpiewy bizantyjskie.
Dni spędzone w Świętej Lipce były dla nas bardzo wzbogacające duchowo. Pisanie ikon w tak przepełnionym modlitwą miejscu to ważne doświadczenie, które na długo pozostanie w poznających tajniki pisania ikon uczestnikach zajęć.
Dlatego cieszymy się, że u stóp Matki Bożej Jedności Chrześcijan spotkamy się na warsztatach za rok. Jeśli chcesz spróbować swoich sił w pisaniu ikon bądź śpiewie gregoriańskim i bizantyjskim – zapraszamy za rok na warsztaty „Korzenie sztuki sakralnej”.
Ewa Grześkiewicz
Podobne wpisy:
- WARSZTATY PISANIA IKON „KORZENIE SZTUKI SAKRALNEJ” W ŚWIETEJ LIPCE – LIPIEC 2020. TVN KĘTRZYN
- Relacja z warsztatów pisania ikon w Świętej Lipce w lipcu 2016 r.
- Wiersz o współprowadzonych przeze mnie warsztatach pisania ikon.
- Film TVP z wystawy „Piękno Boga” w Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej Patronki Warszawy (maj 2009 r.).
- Modlitwa przed przystąpieniem do pracy (z akatystu do Ducha Świętego)